Zespół nadreaktywnego pęcherza (OAB – overactive bladder) to stan, prezentujący się częstym, nierzadko niekontrolowanym wydalaniem moczu. Potocznie schorzenie to jest określane pęcherzem nadreaktywnym bądź nadreaktywnością pęcherza. Sprawdź, jakie są symptomy zespołu nadreaktywnego pęcherza oraz jak funkcjonuje leczenie. Podaje się, iż zespół pęcherza nadreaktywnego (OAB – ang. overactive bladder) dotyka 16 procent dorosłych obywateli Polski. Pęcherz nadreaktywny jest zarówno u kobiet, jak również u panów. U panów towarzyszyć może zakłóceniom w wydzielaniu moczu przy rozwoju prostaty i schorzeniom erekcji. Jednak przeciętnie ilość cierpiących kobiet oraz panów jest zbliżona, to zdecydowanie więcej pań leczy się ze względów pęcherza nadreaktywnego (częstotliwość powstawania pośród kobiet sięga blisko 8-42 procent oraz narasta wraz z wiekiem). Przyczyny zespół nadreaktywnego pęcherza to zwłaszcza schorzenia działania nerwów, odpowiadających za funkcjonowanie układu moczowego. Zaś schorzenia te potrafią pochodzić z upośledzeń układu nerwowego, np. rdzenia kręgowego, wady połączonych ze złączami nerwowo-mięśniowymi, ze złączami międzykomórkowymi, ze zbytnim przewodnictwem czuciowym. Pęcherz nadreaktywny może również się pojawić w procesie takich dolegliwości jak cukrzyca, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, SM (stwardnienie rozsiane).
Objawy zespołu nadreaktywnego pęcherza
O pojawieniu się dokuczliwości pęcherza nadreaktywnego świadczy:
1. częstomocz – wielokrotne (ponad 8 razy na dzień) oddawanie minimalnych ilości moczu, wywołane nieprzyjemnym uczuciem 2. parcia, w rezultatacie nadmiernych skurczów pęcherza
3. parcie naglące – nagła, ogromna konieczność wydania moczu, wychodząca z niewłaściwych skurczów pęcherza
4. nieutrzymywanie moczu ze względu na parcia – mimowolny, nie dający się powstrzymać wypływ moczu, spowodowany parciami naglącymi
Symptomy te potrafią występować razem bądź oddzielnie. Bo symptomy analogiczne do tychże, jakie mają miejsce w nadreaktywnym pęcherzu, dostarcza mnóstwo dolegliwości, trzeba przede wszystkim wyeliminować kolejne zaburzenia. A potrafią to być zainfekowania układu moczowego oraz fizycznego, choroby nerek, cukrzyca, jak także zespół jelita nadwrażliwego (na tę dolegliwość może sugerować parcie, częstomocz, ucisk w podbrzuszu, przechodzące w nocy). Żeby wyeliminować możliwe kolejne zaburzenia, przeprowadza się badanie moczu, test wkładkowy, polegający na pomiarze ilości wyciekającego moczu (w tym celu na noc zakłada się wkładkę, pochłaniającą mocz. Wkładka jest ważona przed oraz po teście). Także przeprowadza się badanie usg jamy brzusznej, badanie urodynamiczne, robione w realiach szpitalnych, ale nie kojarzy się ono z potrzebą hospitalizacji. W wypadku podejrzenia schorzeń układu nerwowego specjalista może nakazać przeprowadzenie rezonansu magnetycznego. Niezależnie od badań chory jest zazwyczaj proszony przez specjalistę o prowadzenie tzw. dzienniczka mikcji, w którym dokładnie pisze godzinę, liczbę wydalonego moczu i wszelkie dokuczliwości, jakie temuż wtórują.
Leczenie nadreaktywnego pęcherza
Są trzy podstawowe formy terapii: farmakoterapia, elektromodulacje, leczenie operacyjne.
1. Farmakoterapia polega przede wszystkim na stosowaniu leków, hamujących zbytnie spazmy pęcherza. Są to preparaty antycholinergiczne oraz spazmolityczne, rozkurczające mięśnie gładkie. Mnóstwo z tychże środków jest jednakże obarczona działaniami niepożądanymi, stąd ciągle trwają badania, nowych, doskonalszych. W regulacji funkcji dolnych dróg moczowych ważną funkcję wykonują również prostaglandyny, serotonina, dopamina oraz noradrenalina i tlenek azotu, stanowiący neuromediatorem, zaangażowanym w stopień rozciągnięcia mięśni prostych dolnych dróg moczowych. Jeżeli stosowane doustnie oraz dopęcherzowo środki nie przynoszą poprawy, stosowane są neurotoksyny, takie jak np. waniloidy lub toksyna botulinowa. Podawane dopęcherzowo, znoszą te włókna nerwowe pęcherza, które odpowiadają za zbytnie spazmy pęcherza oraz uciski.
2. Jedną spośród technik operacji jest meuromodulacja (elektromodulacja, elektrostymulacja), czyli stymulacja nerwów za pomocą przeróżnego typu elektrod, zewnętrznych oraz wprowadzanych, wzmacniających włókna nerwowe, winne za działanie pęcherza oraz mięśni miednicy.
3. W niełatwej na leczenie nadreaktywności pęcherza wykorzystuje się również formy operacyjne, mające na celu odnerwienie pęcherza. Są to jednakże sposoby inwazyjne, więc są ostatnią metodą terapii.
4. Jeszcze większym uznaniem, również pośród specjalistów, jak również chorych, cieszą się terapie behawioralne, polegające na zapoznaniu się monitorowaniem oraz modyfikowaniem odruchów, połączonych z utrzymaniem oraz wydalaniem moczu. Jedną z metod jest doskonały trening pęcherza, w którym oddawanie moczu występuje w odpowiednio określonych oraz z czasem przedłużanych odstępach czasu.
5. Kolejnym typem kuracji behawioralnej jest biofeedback – skurcz pęcherza oraz połączone z nim zmiany ciśnienia są zgłaszane przez hałas, jakiego podniesienie narasta wespół ze wzrostem ciśnienia.
6. Wreszcie, przy nadreaktywności pęcherza można, z powodzeniem, wykorzystywać kształtowania mięśni dna miednicy.
