Wstrząs anafilaktyczny to stan, który zagraża życiu. Jego objawy mogą się pojawić bardzo szybko i nagle, dlatego jest to taki niebezpieczny stan. Udzielenie pierwszej pomocy w takiej sytuacji jest bardzo ważne. Warto więc wiedzieć jakie są najczęstsze objawy wstrząsu anafilaktycznego oraz w jaki sposób można pomóc w takiej sytuacji.
Czym jest wstrząs anafilaktyczny?
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że organizm reaguje na wszystko z czym się styka. W dużej mierze jest to związane z układem odpornościowym, który po rozpoznaniu danej substancji produkuje przeciwciała, które zwalczają drobnoustroje i nie pozwalają na rozwój infekcji. W niektórych sytuacjach organizm reaguje jednak zbyt gwałtownie co prowadzi do nadwrażliwości i alergii, a w skrajnych przypadkach do wstrząsu anafilaktycznego.
Wstrząs anafilaktyczny to bardzo ciężka reakcja organizmu na różne czynniki, która w efekcie prowadzi do nadwrażliwości. Wstrząs rozwija się nagle i bardzo gwałtownie. Jest on zagrożeniem dla życia, dlatego kluczowe jest udzielenie pierwszej pomocy. Reakcja anafilaktyczne ma charakterystyczne objawy, które dotykają cały organizm.
Reakcja anafilaktyczna jest wywołana przez czynniki alergiczne lub niealergiczne. Częściej ma miejsce ta pierwsza sytuacja. Do powstania wstrząsu może doprowadzić:
- jad owadów np. pszczół,
- niektóre pokarmy np. orzeszki, mleko,
- sierść zwierząt,
- temperatura,
- stres,
- wysiłek fizyczny,
- niektóre substancje występujące w otoczeniu jak np. lateks.
W niektórych sytuacjach bardzo trudne jest ustalenie przyczyny silnej reakcji. Taki stan jest nazwany idiopatycznym wstrząsem anafilaktycznym. Na wstrząs narażone są przede wszystkim osoby cierpiące na choroby alergiczne, dlatego powinny one odpowiednio się zabezpieczać nosząc np. takie produkty jak specjalna odzież dla alergika czy bandaż z dzianiny.
Jak rozpoznać wstrząs anafilaktyczny?
Objawy świadczące o wystąpieniu wstrząsu anafilaktycznego mogą się pojawić nawet sekundę po kontakcie z czynnikiem, który wywołuje nadwrażliwość. Może się zdarzyć, że wstrząs ustąpi samoistnie, ale nie leczony nawraca po kilkunastu godzinach.
Dla wstrząsu anafilaktycznego typowym objawem jest bardzo gwałtowne obniżenie ciśnienia tętniczego, co prowadzi do osłabienia, czy nawet do utraty przytomności. Spadek ciśnienia bardzo często wiąże się też z przyspieszeniem tętna.
Wśród innych objawów można też wyróżnić problemy ze strony układu oddechowego takie jak np. płytszy i krótszy oddech, duszności. Czasem osoba wpadająca we wstrząs słyszy też świsty. Występującym objawem, może być także chrypka lub kaszel. W niektórych przypadkach dochodzi do obrzęku dróg oddechowych co jest bardzo niebezpieczne.
Do innych objawów wstrząsu anafilaktycznego należy też zaczerwienienie skóry, uporczywy świąd, opuchnięcie języka oraz gardła, podrażnienie spojówek, bóle głowy, lęk.
Jeśli reakcja jest naprawdę silna, mogą się też pojawić np. biegunki oraz wymioty.
Jak pomóc w przypadku wstrząsu anafilaktycznego?
Udzielenie pomocy w przypadku wstrząsu anafilaktycznego jest bardzo ważne. W pierwszej kolejności należy usunąć czynnik, który wywołał alergię. Jeśli to tylko możliwe, trzeba podać adrenalinę. Jeśli osoba poszkodowana jest przytomna, może się także przydać lek przeciwhistaminowy.
Kolejnym krokiem jest ułożenie osoby poszkodowanej z nogami uniesionymi ku górze lub pozycji bezpiecznej bocznej. W takiej pozycji należy czekać na przyjazd karetki, nieustannie monitorując stan chorego. Nawet jeśli została podana adrenalina i chory lepiej się poczuł i tak powinien trafić do szpitala na kilkugodzinną obserwację.
Artykuł przygotowany przy współpracy z Opatrunek.eu
