Wszelkie deformacje stóp zaczynają się od osłabienia stawów skokowych, które ulegają opuszczeniu ku dołowi co skutkuje rozchodzeniem się kości śródstopia, co nazywane jest potocznie płaskostopiem poprzecznym.
W obrębie stopy może dojść do wielu deformacji, które przyczyniają się do utraty funkcji i wystąpienia wielu dolegliwości. Za najczęstszą deformację uznaje się paluch koślawy, czyli tak zwany hallux valgus. Głównymi przyczynami odpowiadającymi za powstawanie haluksów są czynniki genetyczne oraz noszenie nieprawidłowego obuwia. Charakteryzuje się przyśrodkowym odchyleniem osi pierwszej kości śródstopia oraz bocznym odchyleniem osi palucha. Zdecydowanie większe predyspozycje do palucha koślawego mają kobiety, ze względu na noszenie przez nie butów na obcasie, z wąskimi czubkami.
Sztywny paluch (hallux rigidus) jest następną, drugą co do popularności deformacją. Polega na postępującej sztywności pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego. Za główną przyczynę uznaje się zmiany zwyrodnieniowe. Sztywność polega na ograniczeniu zgięcia grzbietowego. Sztywności często towarzyszy ból, zaczerwienienie oraz obrzęk.
Kolejna nieprawidłowość to palce młotkowate, czyli pierwotna zniekształcenie zgięciowe w stawie międzypaliczkowym bliższym. Może dotyczyć zarówno jednego palca jak i kilku. Palce młotkowate wynikają z urazu mechanicznego. Powodem może być źle dobrane obuwie, czy ucisk powodowany przez zniekształcony paluch koślawy. Podobna , ale dotycząca innych stawów deformacja to palce młoteczkowate. One z kolei wynikają z zniekształcenia zgięciowego w stawie międzypaliczkowym dalszym stopy. Powód powstania jest podobny jak przy palcu młotkowatym. Czynnikiem wywołującym jest uraz lub przewlekły ucisk palca w bucie.
Kolejna deformacja to palce szponiaste, są one następstwem przerostu w stawie śródstopno-paliczkowym. Skutkuje to zgięciem w stawie międzypaliczkowym bliższym i dalszym. Zmiany mogą dotyczyć jednego lub kilku palców. Powstają w wyniku działania czynników neurologicznych lub w wyniku chorób reumatycznych.
Wszelkie deformacje stopy należy leczyć, nieleczone schorzenia mogą prowadzić do bólu śródstopia, bólu ścięgna piętowego czy pojawieniem się bolesnych odcisków i modzeli. Dodatkowo mogą zacząć pojawiać się obrzęki kostek i skurcze łydek.
